سکوت غیر دلالت کننده بر تقرير 

سکوت غیر دلالت کننده بر تقرير در مواردی نیز سکوت، دال بر رضایت نبوده و مجوز عمل انجام یافته محسوب نمی شود؛ از جمله جایی که سکوت همراه با اظهار علایم نیتی مانند رنجش و ناراحتی و خشم و کراهت بوده و با به دلایل دیگری سکوت صورت گرفته باشد.

مقاله: سخنان مفسران در اعتبارسنجی قول و فعل محکی» در قرآن کریم

خداوند در قرآن کریم سخنان یا کرداری را از دیگران نقل می کند. برخی از این حکایت ها با تأیید یا رد همراه است، ولی برخی دیگر ازاین دست آیات تأیید یا رد صریحی در برندارد. مفسران با این گونه آیات برخوردی دوگانه داشته اند؛

تفسير آیات 30 تا 33 سوره بقره تفسیر المیزان (استخلاف آدم)

30- و اذ قال ربك للملئكه انى جاعل فى الارض خليفه قالوا اتجعل فيها من يفسد فيها و يسفك الدماء و نحن نسبح بحمدك و نقدس لك قال انى اعلم ما لا تعلمون

31- و علم آدم الاسماء كلها ثم عرضهم على الملئكه فقال انبئونى باسماء هولاء ان كنتم صادقين

32- قالوا سبحنك لا علم لنا الا ما علمتنا انك انت العليم الحكيم

33- قال يا آدم انبئهم باسمائهم فلما انباه باسمائهم قال الم اقل لكم انى اعلم غيب السموت و الارض و اعلم ما تبدون و ما كنتم تكتمون

کتاب الموافقات شاطبی

عنوان الكتاب: الموافقات (ت: مشهور)
المؤلف: إبراهيم بن موسى بن محمد اللخمي الشاطبي الغرناطي أبو إسحاق
المحقق: مشهور بن حسن آل سلمان
حالة الفهرسة: غير مفهرس
الناشر: دار ابن عفان
عدد المجلدات: 6

بدرالدین محمّد زَرکَشی (۱۳۴۴م - ۱۳۹۲م) فقیه شافعی، محدث و کاتب مصری ترکی مملوکی‌اصل در سدهٔ هشتم هجری بود. [۱] علم حدیث را در دمشق از ابن کثیر و فقه را در مدرسهٔ شافعی در قاهره آموخت. به دلیل آنکه در جوانی گل‌دوزی یادگرفته‌ بود به ارکشی مشهور گشت.[۲]

یکی از رایج‌ترین خاطراتی که بزرگسالان در ذهن خود دارند، استفاده از نوعی علائم رمزی است که در دوران نوجوانی اختراع کرده‌اند؛ این علائم گاهی برای پنهان کردن اسرار کودکانه استفاده می‌شوند و گاهی نیز به عنوان یک وسیله ارتباطی مخفی، میان هم بازی‌ها به کار می‌روند. البته در پشت این علائم رمزی، مفهومی نهفته است که کودکان بدون توجه از آن استفاده می‌کنند؛ این مفهوم که دانشمندان به آن دلالت» می‌گویند، اصلی‌ترین بخش تمام زبان‌ها و جانمایه بیشتر روش‌های ارتباطی و تاثیر گذاری است؛ بنابراین مفهوم "دلالت" دارای پیچیدگی‌ها و ظرافت‌های فراوانی است و به همین علت در بسیاری از شاخه‌های علمی مانند ادبیات، منطق، اصول فقه، هنر و. این مفهوم و چگونگی آن، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد.

حجیت قطع به صحّت استناد به قطع در استنباط احکام شرعی اطلاق می‌شود.

حجیت قطع، عبارت است از درستی استناد به قطع در استنباط احکام شرعی، که لازمه آن، منجّزیت تکلیف در صورت مطابقت آن با واقع و معذّریت در صورت عدم مطابقت با واقع است. [۱] [۲]

منجزیت قطع

منجّزیت قطع به سببیت قطع در تنجّز تکلیف شرعی اطلاق می‌شود.

منجّزیت قطع، مقابل معذّریت قطع و از لوازم قطع بوده و به معنای قطعیت یافتن تکلیف در حق مکلف، به سبب قطع است. منجّزیت در جایی است که آخرین مرحله از مراحل توجه تکلیف به مکلف (اقتضا، انشا، فعلیت و تنجز) کامل می‌شود، و این امر، سبب قطع عذر مکلف می‌گردد، زیرا تکلیف در حق او مسلّم شده و قطع او با واقع نیز مطابق می‌باشد، بنابراین هیچ گونه عذری در ترک تکلیف و مخالفت با قطع ندارد و چنان چه با آن مخالفت نماید، سزاوار عقوبت است. [۱] [۲] [۳] [۴]

امضاء و تأیید معصوم علیه السّلام نسبت به گفتار یا کرداری را تَقریر گویند و همچنین به تأیید و امضا هم تقریر می‌گویند. 

از تقریر به معنای نخست در اصول فقه سخن رفته است و از تقریر به معنای دوم به مناسبت در باب نکاح و اقرار سخن رفته است. 

ماهیت تقریر

تقریر از مصادیق سنّت» است. دیگر مصادیق آن عبارت است از قول و فعل معصوم علیه السّلام و مراد از تقریر این است که در محضر معصوم علیه السّلام گفتار یا کرداری از شخصی صادر شود و یا در عصر وی، سیره و عادتی میان عرف رایج و معمول باشد و معصوم علیه السّلام بدون داشتن عذری همچون تقیّه، فاعل (انجام دهنده) یا عرف را ـ هرچند با سکوت کردن ـ از آن عمل (قول، فعل یا روش) باز ندارد.

معنی|تعریف جعاله

جُعاله در فقه و حقوق ایران عبارت است از عقدی[۱] که طی آن شخصی در برابر دریافت اجرت یا پاداشی التزام به انجام کاری می‌یابد. جعاله در لغت به معنای اجرت و دستمزد به‌کار می‌رود.[۲] به عبارت دیگر و از نگاه فقهی جعاله ملتزم شدن جاعل به دادن عوض است در قبال عملی که حلال و مقصود عقلا است.[۳] در جعاله، شخص ملتزم را جاعل و طرف مقابل را عامل، و اجرت را جُعل می‌گویند.[۴]

وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ

و چون به آنان گفته شود: همان گونه كه مردم ايمان آوردند، شما هم ايمان بياوريد»، مى‌گويند: آيا همان گونه كه كم خردان ايمان آورده‌اند، ايمان بياوريم؟» هشدار كه آنان همان كم‌خردانند؛ ولى نمى‌دانند.

مقاله اعتبار نقل قول ها در قرآن

سؤال:
در قرآن از دیگران (اعم از مشرکان و غیر مشرکان) نقل قول هایی آمده است. این کلمات روی چه جهت است؟ به تعبیر دیگر: اعتبار نقل قولها در قرآن از چه جهت می‎باشد؟

پاسخ:
این پرسش نیاز به چند مقدمه دارد:

1- نقل قولهای قرآن به طور کلی به چند دسته تقسیم می‎شوند.

مقاله:بررسی و تحلیل سخنان مفسران در اعتبارسنجی قول و فعل محکی در قرآن

دوفصلنامه علمی  پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن

دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13
پاییز و زمستان 1397
صفحه 43-58

مقدمه
خداوند در برخی از آیات قرآن، سخن یا کردار فردی را نقل می‌کند. این سخن و کردار حکایت‌شده گاه با تأیید یا رد همراه است و گاه حکایت صرف است؛ آیا حکایت قول و فعل کسی در قرآن کریم دلیل بر اعتبار و صحت آن خواهد بود؟ آیا حکایت قول و فعل در قرآن کریم، تقریر و تأیید آن است؟ چنین تقریر و تأییدی چه شرایط و زمینه‌هایی دارد؟ سخنان مفسران در این باب چند گونه است؟ بررسی و نقد این سخنان چه نتایجی دربردارد؟ و نتیجه این پژوهش که به تبیین قاعده تقریر» می‌انجامد، چه تأثیری در تفسیر آیات حکایت دارد؟